Ζούμε σε μια σεισμική χώρα, ή σε μια εικονική πραγματικότητα?

Το άρθρο αυτό δεν ενέχει απόψεις από τη σκοπιά ενός ειδικού. Δεν απαιτείται δηλαδή να είναι κανείς ειδικός για να αποτιμήσει τα αυτονόητα. Είμαστε μια χώρα που συμβαίνουν συχνά ισχυροί σεισμοί και όχι σπάνια σε κατοικημένες περιοχές. Πάντα η πολιτεία μετά την αποτίμηση κάθε σεισμού, παπαγαλίζει μέσω διαφόρων τυχάρπαστων ή και αρμοδίων φωνών το προφανές: «πρέπει να μάθουμε να ζούμε με τους σεισμούς».

Τι γίνεται όμως στη συνέχεια? Όπως σε πολλά άλλα πράγματα: τίποτε.

Ας ξεκινήσουμε όμως από αυτά που πρέπει να κάνουμε σε ατομικό-οικογενειακό επίπεδο:

Α. Πρέπει εκ των προτέρων να έχει συμφωνηθεί ένα σημείο συνάντησης της οικογένειας στην περίπτωση ενός μεγάλου ισχυρού σεισμού. Τα κινητά θα είναι εκτός λειτουργίας για αρκετές ώρες. Συνήθως προτιμάται ο πλησιέστερος για όλους ανοικτός χώρος. Δεδομένης της μεγάλης προσέλευσης από περιοίκους το σημείο συνάντησης μέσα σε αυτόν θα πρέπει να είναι πολύ συγκεκριμένο.

Β. Θα πρέπει να επεκτείνουμε το σενάριο και στα σχολεία-παιδικούς σταθμούς που φοιτούν μέλη της οικογένειας. Να συζητήσουμε με τους Διευθυντές για ορισμό τόπου συγκέντρωσης και ενεργειών κατόπιν ενός σεισμού. Οι γονείς μπορούν να καταφθάσουν και να παραλάβουν τα παιδιά τους σε δεύτερο χρόνο.

Ζητήματα άκρως επείγοντα που αφορούν την πολιτεία:

Γ. Κάποιοι από τους πολίτες (Ιατροί, Τροχονόμοι, Αστυνομικοί, Πυροσβέστες, ΔΥ μέλη πολιτικής προστασίας) πρέπει να πάνε σε συγκεκριμένους χώρους προ-συγκέντρωσης, αφού ενδεχομένως οι χώροι εργασίας μπορεί να είναι ακατάλληλοι . Ειδικές κατηγορίες όπως οι Τροχονόμοι απαιτείται να πάνε κατευθείαν σε μεγάλες αρτηρίες ώστε να ρυθμίσουν την κυκλοφορία τις πρώτες κρίσιμες ώρες καθώς τίποτε δεν θα λειτουργεί και προφανώς ούτε οι φωτεινοί σηματοδότες. Αν αυτό δεν γίνει θα υπάρξει εκτεταμένη ακινητοποίηση οχημάτων τόσο εποχούμενων που πρέπει να μετακινηθούν, όσο και ασθενοφόρων που θα πραγματοποιούν διακομιδές τραυματιών.

Δ. Αναγκαστικά προς διευκόλυνση των τελευταίων αλλά και προς διευκόλυνση της μετακίνησης σωστικών συνεργείων, κάποιες κεντρικές λεωφόροι θα πρέπει να αποκλειστούν για τα ΙΧ. Αυτές θα πρέπει να είναι καλά γνωστές στους οδηγούς ώστε αυτοί να τις αποφύγουν ή και να τις εκκενώσουν έγκαιρα.

Ε. Ειδικά οι οδηγοί των ΙΧ και δικύκλων πρέπει να γνωρίζουν καλά πως πρέπει να συμπεριφερθούν κατά τη διάρκεια και αμέσως μετά από μια σεισμική δόνηση. Θα υπάρχουν εκατοντάδες άνθρωποι που θα ξεπετάγονται αλλόφρονες από τις εισόδους των σπιτιών και των κτηρίων στο δρόμο. Αν οι εποχούμενοι συνεχίσουν την πορεία τους ή και επιταχύνουν διακινδυνεύουν να τραυματίσουν σοβαρά πανικόβλητους πεζούς.

Ζ. Το σημαντικότερο. Αναγκαστικά σε έναν δυνατό σεισμό υπάρχουν τραυματίες και ενδεχομένως νεκροί. Πρέπει να είναι γνωστό ποια νοσοκομεία θα ανοίξουν πρώτα για να υποδεχθούν τα περιστατικά, ώστε να γνωρίζουν οι πολίτες ποιο είναι πλησιέστερο. Προφανώς να υπάρχει διαρκής ενημέρωση για ανάγκες σε αίμα, για επάρκεια υλικών από έγκυρη ραδιοφωνική συχνότητα.

Η. Εξίσου σημαντικό είναι να υπάρχει ενιαίο δίκτυο ενημέρωσης των πολιτών από ραδιόφωνο-τηλεόραση. Να συντονιστούμε σε συγκεκριμένες συχνότητες όπου θα υπάρχει ενιαία και έγκυρη πληροφόρηση.

Θ. Στα πολυπληθή και μεγάλα κτήρια είναι απαραίτητες τακτικές ασκήσεις εκκένωσης. Μέρος του προσωπικού θα φοράει διακριτικά και θα κατευθύνει προς την πλησιέστερη ασφαλή έξοδο τους επισκέπτες. Προφανώς θα είναι επιφορτισμένο στην διάνοιξη των διεξόδων διαφυγής, να διατηρήσει ξεκλείδωτες κάποιες θύρες που κανονικά είναι κλειδωμένες κα.

Ι. Ταχεία πρώτη πλήρωση ειδικών καταυλισμών που θα εξυπηρετήσουν ειδικές και ευπαθείς ομάδες. Προφανώς οι ανήκοντες σε αυτές πρέπει να γνωρίζουν καλά την πλησιέστερη θέση τους. Το αυτό και για το συσσίτιο τις πρώτες ώρες μετά από έναν καταστροφικό σεισμό.

Κ. Είναι σημαντική η συμπεριφορά των κατοίκων κατά τη διάρκεια ενός ισχυρού σεισμού. Ιδίως πρέπει να γνωρίζουν που πρέπει να προφυλαχθούν μέσα σε συγκεκριμένα κτήρια. Οι οδηγίες του ΟΑΣΠ είναι αναχρονιστικές καθώς αποτρέπουν έξοδο σε μπαλκόνια ή προτρέπουν μαθητές να μπουν κάτω από θρανία. Σε κτήρια οπλισμένου σκυροδέματος οι οδηγίες πρέπει να αναθεωρηθούν.

Στοιχειώδης αντισεισμική προστασία προϋποθέτει τουλάχιστον όλα τα παραπάνω. Δεν απαιτούν χρήματα. Μόνο οργάνωση και συνεννόηση. Είναι αναγκαία για χώρες σαν την δική μας που έχει συχνά σεισμούς και προκλητικό το γεγονός ότι ακόμη κάτι τέτοιο εκλείπει…

Κλείνοντας να θυμίσω κάποια από τα ευτράπελα του σεισμού της Αθήνας 1999:

-Πεζός στη Σόλωνος που ποδοπατήθηκε από όχημα του οποίου ο οδηγός έκρινε σκόπιμο να επιταχύνει.

-Μοτοσικλετιστής που σταμάτησε και παρασύρθηκε θανάσιμα από όχημα που επιτάχυνε κατόπιν πανικού του οδηγού του στον σεισμό της Μεθώνης του 2008.

-Εκτεταμένα μποτιλιαρίσματα σε όλο το δίκτυο του λεκανοπεδίου. Ακίνητα οχήματα για ώρες που δυσχέραναν ή και ανέκοψαν την κίνηση των ασθενοφόρων. Το μποτιλιάρισμα και η δυσκολία στη ροή πανικόβλητων εποχούμενων στη λεωφόρο Ηρακλείου είχε σαν αποτέλεσμα ακόμη και πυροβολισμούς από ευέξαπτο οδηγό.

-Ώρες αδιανόητης αγωνίας και αναζήτησης συγγενών καθώς τα κινητά δεν λειτουργούσαν. Οι περισσότερες μετακινήσεις πολιτών με οχήματα ή χωρίς ήταν άσκοπες καθώς το μόνο που προσπαθούσαν ήταν να μάθουν ή να βρεθούν με οικείους.

-πραγματικές δύσκολες ώρες στις πληγέντες περιοχές όπου για αρκετές ημέρες οι υποστηρικτικές υποδομές ήταν ελλιπείς.

- Κάκιστες διακομιδές που ίσως να ευθύνονται και για θανάτους την περίοδο εκείνη.

-Εκτεταμένα ανεύθυνη παραπληροφόρηση από ιδιωτικά-δημόσια ΜΜΕ.

Μετά από κάποιον μεγάλο σεισμό δεν είναι απαραίτητο να μας πιάνει πανικός. Πρώτα ας μάθουμε το επίκεντρο. Δύο ιστότοποι για να δείτε αμέσως το επίκεντρο είναι το Ευρωπαϊκό-Μεσογειακό σεισμολογικό κέντρο καθώς και το site του πανεπιστημίου Αθηνών .

Ένας μικρός απολογισμός...

Δεν είχα σκοπό να γράψω αυτό το ποστ. Στην πραγματικότητα ήταν ένα από αυτά, τα πολλά που ήθελα να κρατήσω για τον εαυτό μου. Αυτό που με έκανε να το μοιραστώ με τον περιστασιακό και σποραδικό αναγνώστη δεν είναι παρά η διάθεσή μου να εκθέσω όσο καλύτερα μπορώ ανασκευάζοντας παράλληλα μια περίοδο (αυτήν του τέλους των 80ς) την τελευταία ίσως belle epoque της Αθήνας και της Ελλάδας γενικότερα που ευτυχώς πρόλαβα να την γνωρίσω και για να μην παρεξηγηθώ καθόλου δεν νοσταλγώ...

Η Sloveige Donmartin δεν ήταν παρά ένα λυρικό στιγμιότυπο των ερωτικών μας χαρτών εκεί στα 20 χρόνια μας στα 1987 που έμεινε ανεξίτηλο καθώς αποτυπώθηκε για πάντα σε φωτογραφικό χαρτί από τον Wim Wenders στην ταινία του Der Himmel aus Berlin ή WINGS OF DESIRE ή “τα φτερά του Έρωτα” όπως αποδόθηκε στην Ελληνική αυτή η καταπληκτική ταινία που απέδωσε τις ανησυχίες μας και τη διάθεση των νέων της Ευρώπης τότε ενάντια σε λογής διαχωρισμούς με σύνορα πολιτικές κλπ. Ο κόσμος σήμερα δεν μπορεί με τίποτε να κατανοήσει, πως αν δεν ήθελαν οι τότε νέοι, ούτε Ευρωπαϊκή Ένωση, ούτε κοινό νόμισμα θα επιτυγχάνονταν αν δεν ήταν ώριμα δεκτική η κοινωνία.

Η Σλοβέιγ το πρόσωπο που απεγνωσμένα αναζητούσαμε σε συναυλίες, στα όνειρα στους γύρω μας. Έτυχε τότε να ταξιδέψω στο εξωτερικό με inter-rail και από την απομονωμένη και εσωστρεφή χώρα μας τότε να δω και να αφουγκραστώ για πρώτη φορά τον ενιαίο Ευρωπαϊκό παλμό. Όχι εξωραϊσμένο όπως παρουσιάστηκε από τα σποτάκια, μα αληθινό, ακατέργαστο, βίαιο. Όπως ήταν η νεολαία τότε που ήθελε να ξεφύγει από τα στερεότυπα. Να γκρεμίσει τα σύνορα, τον αυταρχισμό, τις δικτατορίες του τότε Ανατολικού Μπλοκ, να εδραιώσει μιαν ελπίδα για ειρήνη, για έναν κόσμο με λιγότερη βία. Να αφήσει κι αυτή ανεξίτηλο κάπου το στίγμα της. Αληθινό, γρανιτένιο μακριά από το ψεύτικο, επιτηδευμένο, λουστραρισμένο και εικονικά πνιγμένο στις ουσίες 60ς. Ένα στίγμα ντυμένο από βιοτεχνίες, κόπο, και ανάγκη για αμφισβήτηση όλων των θέσφατων και ιερών τεράτων. Ότι δεν γίνει κατανοητό, ότι δεν είναι αληθινό, στην πυρά... Να γκρεμίσουν τα τείχη. Να γκρεμίσει το τείχος!

Η γενιά των νέων στα 80ς με δύσκολα μέσα, χωρίς πολλά χρήματα κατόρθωσε μόνο να υπερπηδήσει τα τείχη... Νόμισε ότι θα τα γκρεμίσει αλλά τελικά βοήθησε απλά στο κτίσιμο νέων. Τουλάχιστον δεν υπήρξαμε αρχιτέκτονες. Μόνο πτωχοί εργάτες. Ηττήθηκε από τη σφοδρή αντεπίθεση των μεγάλων κερδοσκόπων αυτού του κόσμου, των μαφιόζικων τραστ και κυρίως της άμετρης απληστείας της Δύσης που βρήκε την καθ' ημάς ανατολή απροετοίμαστη. Η γενιά μας ήταν κυρίως χαμένη. Δεν γνώρισε κοινωνικό κράτος ούτε δουλειές, απόδοση κόπων, αναγνώριση σπουδών, δεν έτυχε ούτε αυτή σημαντικής παιδείας. Αντί της υπέρβασης εξαργύρωσε μια θέση κάπου. Η λαίλαπα των πρότζεκτ, της ευρωπαϊκής ανολοκλήρωσης της πλαστικής κουλτούρας της ελαφρότητας που επικράτησε δεν άφησε τίποτε για μας τους απλούς ανθρώπους με τα Τ-Shirts τα Τζιν τις μηχανές. Τις παραλίες μας τις απέκλεισαν οι ξαπλώστρες, ενώ οι Δήμοι φωταγώγισαν τα στέκια από όπου αντικρύζαμε τα αστέρια. Μπάζωσαν και έκαναν lounge restaurants το ζωτικό μας χώρο. Τα παγκάκια μας σάπισαν και τα πεζοδρόμια μας τα κατέλαβαν θεόρατα αναιδέστατα τζιπ.

Μαζί με τις ελπίδες που ανέτειλαν την δεκαετία του 80, την απλότητά και τη δίψα έσβησε και η Σλοβέιγ από τούτη τη ζωή αρκετά ανεπάντεχα και αρκετά νέα, στο Παρίσι το 2007. Οι στίχοι του Nick Cave στοιχειώνουν τις υποσχέσεις που δώσαμε πριν μπούμε κι εμείς για πάντα μέσα στη συμβάτικότητά μας. Ώσπου να χαθούμε με τη σειρά μας οριστικά από το τοπίο

Some things we plan, we sit and we invent and we plot and cook up;others are works of inspiration, of poetry;

Και ο Έρωτας? Αυτός πάντα υψικρατεί για κείνους που τον ψάχνουν ακατέργαστο, ανεπιτήδευτο και αληθινό. Για τους υπόλοιπους υπάρχουν οι πρόζες τα καμώματα, οι "ρωσίδες" και πολλά άλλα εν μέσω κοκτέιλς ουσιών. Όμως: “Αν δεν αγαπάς κανέναν σε τούτη την Κόλαση είσαι χαμένος”.