Παρασκευή 26 Ιουνίου 2009

Ένας περίεργος αντικατοπτρισμός



Στην πολιτεία Tennessy των ΗΠΑ στην πόλη Nashville, υπάρχει ένα ακριβές αντίγραφο του Παρθενώνα της Αθηνας στο centennial Park. Δεν είναι παρά το αποτέλεσμα μιας καθαρά επιστημονικής δουλειάς πολλών χρόνων μελετών και τεράστιων ποσών χρημάτων. Χάρηκα που το είδα...

Κάποιοι θα βιαστούν και θα πουν ότι είναι δήθεν κιτσ, ότι η τέλεια αντιγραφή είναι πάντοτε υποδεέστερη του χειρότερου πρωτοτύπου κλπ. Κλισέ κυρίως... Είναι κι αυτό μια άποψη...

Προσωπικά, πιο κιτσ μου φαίνεται η νέα Αθήνα και το Νέο Κάϊρο που έχουν προκαλέσει στενό, αντιαισθητικό ασφυκτικό πολεοδομικό κλοιό στα αρχαία μνημεία...

Πιό κιτσ μου φαίνεται που 400 μέτρα από τον πραγματικό Παρθενώνα (ότι του άφησαν οι ... μετέπειτα κάτοικοι μαζί με τους αρχαιοκάπηλους) υπάρχουν εγκατελλειμμένες πολυκατοικίες, οι ακάλυπτοι των οποίων βρίθουν από σκουπίδια... κυριολεκτικά χωματερές που φιλοξενούν βεγγέρες και χοροεσπερίδες αρουραίων και λοιπών συμπαθών τρωκτικών, κατάδικές μας δημιουργίες, χωρίς καμία παρέμβαση από οποιονδήποτε δυστυχή αλλοδαπό...

Η πιστή αντιγραφή του αρχαίου μνημείου, συνιστά για μένα μια απογύμνωσή του. Ένα άλμα της ιστορίας που ξαφνικά μας πάει πίσω σε έναν κόσμο τελείως άγνωστο για μας με ξεχασμένα σύμβολα και κυρίως άγνωστη αίσθηση του τι είναι θεός και τι όχι... Μόνο η γλώσσα ίσως μας θυμίσει κάτι... Έτσι το μνημείο με το δέος που προκαλεί μετατρέπεται σε ένα τέρας... ένας εξωγήινος τόπος...

Για μένα ο Παρθενώνας συνυπάρχει με την Πλάκα δίπλα... τα μαγαζάκια, τους πεζόδρομους τα αναφιώτικα... όλο αυτό το σύμπλεγμα είναι που κάνει τον Παρθενώνα οικείο... Ο "εξελληνισμός" του δηλαδή εμπεριέχει την ιστορική συνέχεια του μνημείου σε βάθος χρόνων, τον αποχρωματισμό του και τη λάμψη της αισθητικής του παρά τα χρόνια του...

Ο άλλος ο πιστός αντικατοπτρισμός του παλαιού Παρθενώνα των Αρχαίων Ελλήνων, μου είναι τελείως ξένος...

25 σχόλια:

Σταλαγματιά είπε...

Η τέλεια αντιγραφή για μένα δεν είναι ποτέ κιτς.
Απεναντίας με χαροποιεί το γεγονός πως ο πολιτισμός μας θα θαυμάζεται πάντοτε και θα έλκει πάντοτε επιστήμονες που θα θέλουν να ανακαλύψουν τις μεθόδους και τις τεχνικές των αρχαίων Ελλήνων.
Κιτς είναι πολλά γύρω μας έτσι όπως τα έχουν καταντήσει, εικόνες στο κέντρο της ιστορική πόλης των Αθηνών που όσες φορές πηγαίνω με κάνουν να σκύβω το κεφάλι.

Πραγματικά το αποτέλεσμα είναι εντυπωσιακό και φαντάζομαι από κοντά θα είναι περισσότερο.

Σαββατιάτικη καλημέρα Nikiple μου

gskastro είπε...

Φίλε Νίκιπλε θα ήταν ωραίο να έβαζες μερικές φωτογραφίες αν φυσικά έβγαλες. Θα ήθελα πολύ να δω πως θα ήταν ο Παρθενώνας. Στην φωτογραφία ούτως ή άλλως δεν φαίνεται η διαφορά.
Να είσαι καλά και καλό Σαββατοκύριακο. gskastro

Artanis είπε...

Χα,χα,χα,χα, με πέτυχες πάνω που τελείωνα τη νέα ανάρτηση...
Ωραίο θέμα έπιασες πάντως και νομίζω οτι είναι μεγάλη τιμή, έστω κι αν είναι πιστό αντίγραφο (σε μικρότερη κλίμακα, φαντάζομαι)...
Φιλιά, καλό απόγευμα (πάω για νάνι...1.36 η ώρα εδώ...)

ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΙΧΟΣ είπε...

Γειά και χαρά σου φίλε. Εδώ είμαι κι εγώ.Που και που βρίσκω λίγο χρόνο να βρεθώ κοντά σας και να πάρω μιά βαθειά ανάσα.
Για το θέμα της ανάρτησής σου, είμαι της άποψης, πως κάθε προσπάθεια να αντιγράψει ο άνθρωπος το παρελθόν, είναι αξιέπαινη και ίσως πολύ περισσότερο από αυτήν την απίστευτη βιομηχανία που δραστηριοποιείτε στην χώρα μας και ονομάζεται αρχαιολογία.
Δυστυχώς έχω εικόνα για το πως εργάζονται σε αυτόν τον χώρο εκ των έσω. Πως η συντήρηση π.χ. της καμάρας στην Θεσσαλονίκη στοίχισε 20 φορές παραπάνω απ' ότι αν φτιαχνοταν από την αρχή και κράτησε 10 χρόνια. Από αυτήν την συντήρηση φάγανε πολλοί και πολύ.
Δεν είμαι της άποψης να μήν σώσουμε την κληρονομιά των προγόνων μας. Απλά αυτό να γίνεται με επαγγελματισμό και ευσυνειδησία και όχι με τις γνωστές μεθόδους δημοσιουπαλληλικής νοοτροπίας, που στην χώρα μας την έχουμε αναγάγει σε επιστήμη.
Φτού μου ξέφυγε πάλι!
Σε φιλώ, ελπίζω να βρεθούμε το καλοκαίρι.

gskastro είπε...

Φίλε Νίκιπλε, τελικά βρήκα φωτογραφίες στο Internet. Οι άνθρωποι πρέπει να είχαν μεγάλο μεράκι, μέχρι και την Αθηνά προσπάθησαν να κατασκευάσουν όπως ήταν σύμφωνα με τα στοιχεία που συγκέντρωσαν.
Και πάλι να είσαι καλά gskastro

Adamantia είπε...

Aξιέπαινο απ' όλες τις απόψεις! Με κάλυψε σε όλα τα υπόλοιπα ο Επίκουρος.
Καλή εβδομάδα Νικιπλέ μου

Μετεωρίτης είπε...

...δεν μπορώ παρά να συμφωνήσω μαζί σου. Άφησε που δεν ήξερα ότι είναι πιστός copy-paste...

Να έχεις μια καλή βδομάδα

fractal είπε...

ΝΙΚΙΠΛΟΣ. Έχουμε ξαναμιλήσει γιαυτό.
Άποψή μου είναι πως ένα αντίγραφο όσο τέλειο και αν είναι δεν "μιλά" την γλώσσα του πρώτυπου, αφού δεν μεταφέρει την "ψυχή " του καλλιτέχνη-δημιουργού. Πολύ περισσότερο όταν δεν είναι ενταγμένο στο φυσικό του χώρο, το χώρο δηλαδή που διαμόρφωσε την αισθητική και τις ανάγκες του καλλιτέχνη να δημιουργήσει το έργο του. Όλα αυτά τα αντίγραφα είναι βέβαια πολύ χρήσιμα από εκπαιδευτική και διακοσμητική άποψη. Ποτέ όμως ένας άνθρωπος δεν θα προσλάβει το μήνυμα του πρωτότυπου έργου.
Ύστερα είναι το υλικό!.. Σκέψου τον Παρθενώνα χωρίς το πεντελικό μάρμαρο! Ο συμπατριώτης μου ο Πικιώνης έλεγε: "To πρώτο πράγμα στην τέχνη είναι ο σεβασμός του υλικού"
Μόνο η ταπεινή σπουδή των δυνατοτήτων της ύλης... μπορεί να σαρκώσει τη σχέση του κτιστού με τον άκτιστο δημιουργικό λόγο.
Αν ποτέ βρεθείς στον τόπο μου, θα σου προτείνω να συνδιαλεχθείς με την Θυμιανούσικη πέτρα. (πέτρα από την περιοχή των Θυμιανών) Μικρό παιδί θυμούμαι να την πελεκούν οι μάστοροι και να κουβεντιάζουν μαζί της. Γιαυτό μου είχε δημιουργηθεί η εντύπωση πως οι πέτρες έχουν μιλιά που την ξέρουν μόνο οι πελεκάνοι. (πελεκητές της πέτρας)
Κάθε έργο είναι αναπόσπαστα δεμένο με τον χώρο και τον χρόνο που δημιουργήθηκε. Έτσι νομίζω. Τίποτα δεν μπορεί να το μιμμηθεί.

Roadartist είπε...

Καλησπέρα Νικιπλέ. Έχω χαζέψει αρκετές φορές στο youtube την "απομίμηση" του Παρθενώνα, όχι μόνο δε μου προκάλεσε συναισθήματα άσχημα, το αντίθετο.. αισθάνομαι πως επιβεβαιώνει για ακόμη μια φορά την αξία του αρχαίου μνημείου που έχουμε την ευτυχία να έχουμε στην ..πόρτα μας..
Χαίρομαι που σου αρέσει η Πλάκα, γιατί αρκετοί Νεοέλληνες την απαξιώνουν κ αυτή.. Όσο για μένα δεν νομίζω να υπάρχει κάτοικος της Αθήνας που να την έχει περπατήσει περισσότερο..
Η προτελευταία παράγραφος ειδικά με βρίσκει απόλυτα σύμφωνη..
Όμορφη αίσθηση μου άφησε το ποστ σου.. μετά από αυτό το σχόλιο, κλείνω pc και πάω τρέχοντας στο Ηρώδειο.. έχει απόψε θέατρο :)
Αν μας κάνει το χατίρι και δεν βρέξει.. Φιλάκια, καληνύχτα!!

nikiplos είπε...

Προς όλους:

Ζητώ συγνώμη για την απουσία μου, όμως ήμουν εκτός παρισιού και γενικότερα διαδικτύου...

nikiplos είπε...

Αναστασία γενικά η αντιγραφή ενός έργου τέχνης δεν είναι κιτσ εφόσον αναπαράγει το ίδιο το έργο... Τώρα όσον αφορά τον ίδιο τον πολιτισμό, είναι περισσότερο άγνωστος στους περισσότερους από εμάς σήμερα αφού μόνο ψήγματα σώζονται και από όλη την ευρώπη εξαιρώντας την γλώσσα, εμείς απέχουμε μακρύτερα από εκείνον αφου, ούτε τέχνη ούτε επιστήμη πριμοδοτούμε (εδώ δεν την επιδοτούμε καν) σαν κράτος και σαν Λαός ίσως...

Το κιτς που περιγράφεις λογική συνέπεια ενός πολιτισμού που αγαπάει μόνο το χρήμα και την εξουσία και το ατομικό συμφέρον. Και δεν χρειάζεται να σκύβεις το κεφάλι... Η ομαδική ευθύνη δεν επηρεάζει ούτε και πρέπει να το κάνει την ατομική... που είναι της δικής σου συνείδησης, στο τι είναι εφικτό να κάνεις και τι κάνεις.

Φιλιά!

nikiplos είπε...

Κάστρο μας σε παραπληροφόρησα ακούσια μάλλον γιατί με την έκφραση "χάρηκα που το είδα" δεν εννοούσα φυσικά ως επισκέπτης, αλλά ως θιασώτης μιας μεγάλης ταινίας αφιερώματος που δυστυχώς δεν υπάρχει στο διαδίκτυο προς ώρας... Για την αναπαράσταση των χρωμάτων μόνο σπαταλήθηκαν έτη μελετών και ανάλυσης κειμένων και περιγραφών από τους αρχαίους, μέχρι τους πρώτους Ρωμαϊκούς χρόνους, προτού οι Θεοδόσιος και Ιουστινιανός αποφασίσουν την ερήμωσή τους με τη βία φυσικά.

Ευτυχώς λίγο πριν ο Ιουλιανός ο "Παραβάτης" είχε σπαταλήσει πολύ πλούτο για κύκλο ειδικών που είχαν προσπαθήσει να προστατέψουν και να αναστηλώσουν κάποια από τα μνημεία σώζοντάς τα έτσι από την καταστροφή, αλλά και παρέχοντάς μας σήμερα πολύτιμες πληροφορίες...

nikiplos είπε...

Αγαπητή Αρτάνις, μετά απο δύο εβδομάδες απουσίας μάλλον θα πρέπει να επανακάμψω και να διαβάσω σιγά, σιγά τις νέες σας αναρτήσεις.. φιλιά

nikiplos είπε...

Φίλε Επίκουρε, καλησπέρα... Σαφώς στην Ελλάδα η αρχαιολογία ως επιστήμη αλλά και ως επιτήδευμα, είχε πάντοτε δύο γνώμονες... Ο πρώτος ήταν η διαχείριση των αρχαιολογικών χώρων που η φτωχή πατρίδα μας είναι γεμάτη. 'Οπως γνωρίζεις εφόσον θα είχες επαφή με το αντικείμενο, οι αποχαρακτηρισμοί και η δέσμευση χώρων είναι πεδίο δόξης λαμπρό για χρηματισμό, διαπλοκή και (γιατί όχι?) ερασιτεχνική έως επαγγελματική αρχαιοκαπηλεία.
Στο ζήτημα των αναστηλώσεων, ελλείψει χρημάτων απλά κάνουμε πασαλλείματα για να μην μας κράξουν οι ξένοι. Προφανώς αυτά τα "πασαλλείμματα" θα γίνονται με τη γνωστή μας "εθνική νοοτροπία" του να "φάνε οι δικοί μας", και όχι του "να φάνε μεν να αναστηλώσουν δε".
Ευτυχώς κάποιες ξένες αρχαιολογικές σχολές έχουν εδώ έδρες και αναστηλώνουν με δικά τους χρήματα κάποιους χώρους. (και αυτοί "τρώνε" όμως αναστηλώνουν). Εμείς για την ώρα, ελλείψει κονδυλίων που γίνονται μάλλον διαπλοκή, αναστηλώνουμε μόνο για "τα μάτια του κόσμου". Αυτό δεν χρειάζεται και πολύς κόπος να το διαπιστώσεις αρκεί να επισκεφθείς έναν οποιοδήποτε αρχαιολογικό χώρο, πχ Άβδηρα της Ξάνθης.
Η αλήθεια είναι ότι είμαστε πολύ μικρή και φτωχή χώρα για να διαχειριστούμε όλον αυτόν την παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά... Και βέβαια δεν μπορούμε ούτε τη διαφύλλαξή της απλά να κάνουμε χωρίς έξωθεν βοήθεια.... Αυτή η γνώμη μου σε γενικές γραμμές, χωρίς πάθη για τον οποιονδήποτε...

Ελπίζω να είσαι καλά! φιλιά κι απο μένα!

nikiplos είπε...

Αγαπητό Κάστρο, επανέρχομαι και πάλι να σου πω πως υπάρχει ταινία-ντοκυμαντέρ ειδικά για αυτό το εγχείρημα... Δεν το είδα από το διαδίκτυο αλλά από αφιερώματα εδώ. Έτσι δεν μπορώ (για την ώρα) να σε παραπέμψω κάπου συγκεκριμένα... Από το διαδίκτυο είδα αποσπασματικές πληροφορίες, η αλήθεια είναι όμως, ότι αφιέρωσα ελάχιστο χρόνο... Να είσαι πάντοτε ακμαίος!!!

nikiplos είπε...

Αδαμαντία καλησπέρα... Ήμουν Νορμανδία - Βρεττάνη και το δικό σου οδοιπορικό, υπήρξε πολύτιμος οδηγός για μένα... Σε φιλώ και σε ευχαριστώ συννάμα για αυτό...

nikiplos είπε...

Μετεωρίτη καλησπέρα... Φτυστός, όχι βέβαια γιατί ο δικός μας έχει στην πλάτη του και 2500 χρόνια περίπου... Είναι πιστό αντίγραφο του τότε παρθενώνα με λεπτομέρειες που σήμερα σοκκάρουν... και αυτό βέβαια γιατί πολλά από τα σύμβολα των αρχαίων μας είναι παντελώς άγνωστα σήμερα, ή έχουν αποκτήσει τελείως διαφορετική σημειολογική σημασία. Η Θέαση ενός ογκώδους αγάλματος Θεάς ή Θεού, δεν είναι συμβατή με τη δική μας θρησκευτική παράδοση και σίγουρα, ως Ναός μάλλον μας ξενίζει σήμερα... Σε φιλω.

nikiplos είπε...

Αγαπημένο fractal, συμφωνώ με όλα όσα αναφέρεις... Η ένταξη στο φυσικό χώρο και χρόνο είναι αυτή που δίνει την οντότητα ενός μνημείου. Η αναπαράστασή του ακόμη και με πρωτότυπα υλικά, απλά αποτελεί ένα καλό πρόγραμμα μελέτης πράγμα αναγκαίο και απαραίτητο για ένα μνημείο τέτοιους μεγέθους και αισθητικής όπως ο Παρθενώνας. Από κει και ύστερα φυσικά, είναι ένα αντίγραφο, με τις ατέλειες και τις χαμένες λεπτομέρειες της άγνωστης τεχνοτροπίας και μανιέρας που έγιναν αυτά τα έργα. Αν και θεωρώ ότι οι κατασκευαστές έπραξαν τα μέγιστα, εντούτοις η μεταχρονολόγηση και μόνο ενός τόσο παλαιού μνημείου ισοδυναμεί με την ακύρωση της ιστορικής του πορείας. Κοντολλογίς για όλους τους ανθρώπους σήμερα εκείνος ο Παρθενώνας είναι ένα τελείως ξένο σώμα. Κάτι σαν έναν κλωνοποιημένο τυρρανόσαυρο που μόνο δέος θα προκαλούσε και ενδιαφέρον για τους ειδικούς μόνο, αφού πουθενά στον δικό μας κόσμο δεν ανήκει, ούτε ορίζει κάποιον τόπο...

nikiplos είπε...

Αγαπητή Καλλιτέχνιδα, καλησπέρα.. Ο τόπος του μνημείου σε συνδυασμό με τη γύρω περιοχή (Πλάκα) που ευτυχώς χάρις στη Μελίνα δεν "βιάστηκε" καθώς διασώθηκε εκεί στις αρχές των 80ς μας δίνει σήμερα ένα μίγμα μοναδικής αισθητικής και ελληνικότητας καθώς παιχνιδίζει με το φώς. Στη δεκαετία των 70ς που την θυμάμαι, ήταν πνιγμένη στο νοβοπάν, στα φωτάκια νέον και στις τεράστιες φωτεινές ταμπέλες... με τους ηλεκτρικούς ήχους των μπουάτ, ντίσκο και σκυλάδικων (5 μεγάλα υπήρχαν). Και αυτά έδιναν έναν συγκεκριμένο ελευθεριακό τόνο στην περιοχή, τελείως ξένο όμως με τα μνημεία, καθώς κυριολεκτικά τα πολιορκούσαν δίκην κέρδους και ενός κακώς εννοούμενου τουρισμού με τα γνωστά "καμάκια" που τα θυμάμαι πιτσιρικάς με τις φανταιζί ανοικτές πουκαμίσες, τις χρυσές καδένες και τα ανοιχτά αμάξια ατάκτως παρκαρισμένα ακόμη και μέσα στην απερίφραχτη τότε Ρωμαϊκή αγορά. Άλλοι καιροί και άλλα έθιμα, που ευτυχώς σήμερα τα πράγματα έχουν πάει προς το καλύτερο για την Πλάκα και την εγγύς περιοχή, κάτι που φυσικά δεν συμβαίνει με την υπόλοιπη Αθήνα και το ιστορικό της Κέντρο...

Μαργαρίτα είπε...

Νικιπλε μου...
καιρό είχα να περάσω...
περιορίστηκαν οι επισκέψεις μου
μα όχι και η σκέψη μου προς
τους καλούς μου φίλους...

Πάντα ενδιαφέρουσες οι αναρτήσεις σου γεμάτες ουσία και περιεχόμενο...

Καλό υπόλοιπο καλοκαιριού :))

πολλά μαργαριταρένια φιλιά ***

σταγόνα είπε...

Συμφωνώ με σένα και με το αγαπητό μου φράκταλ..
"Κάθε έργο είναι αναπόσπαστα δεμένο με τον χώρο και τον χρόνο που δημιουργήθηκε" είναι επίσης δεμένο με τους ανθρώπους που το δημιούργησαν..
καλη μέρα φίλε nikiple
και μια δροσερή εβδομάδα σου εύχομαι:)

Artanis είπε...

καλημέρα από ΝΖ, Νικιπλέ μου...Λείπεις σε διακοπούλες;
Καλά να περνάς...

nikiplos είπε...

Μαργαρίτα, καλησπέρα... συγνώμη για την καθυστέρηση της απάντησης, αλλά ο χρόνος ελάχιστος, και η εργασία περισσή, καθώς και
οι πολύωρες υποχρεώσεις μακριά από διαδίκτυο...
Το ξέρω καλή μου ότι πάντοτε σκέφτεσαι τους φίλους σου... Με τιμάει και το φίλος και το καλός...
Εύχομαι καλό υπόλοιπο καλοκαιριού και πολλά φιλιά, απο το δροσερό και βροχερό ενίοτε Παρί.

nikiplos είπε...

Βροχούλα, αν μη τι άλλο πάντοτε εύστοχη στα σχόλια... Έτσι είναι, γιατί ένα έργο, δεν είναι νησί, αλλά δημιουργήθηκε για να
εξυπηρετήσει συτκεκριμένους σκοπούς και για συγκεκριμένους αποδέκτες, εκείνους τουλάχιστον που ο καλλιτέχνης είχε στο νού του
φιλιά πολλά εύχομαι
και καλό καλοκαίρι

nikiplos είπε...

Αρτάνις, καλημέρα... που τέτοια τύχη.. οσονούπω όμως... Δυστυχώς ο χρόνος μου με πιέζει και έτσι μπορώ μόνο να διαβάζω
τις πάντοτε ενδιαφέρουσες αναρτήσεις σας. Ελπίζω να χαλαρώσω λίγο και να κάνω και διακοπές...

φιλιά