Μια μικρή αλλά μεγάλη επανάσταση...

Δεν συμβαίνουν κάθε μέρα επαναστάσεις... Eπαναστάσεις που να αλλάζουν και να μεταβάλλουν το τοπίο σε κάτι άλλο, να δίνουν μια νέο χρώμα και δυνατότητες στην ζωή μας. Ειδικά εκεί στην μακρυνή Ελλάδα που μακριά από την Ευρώπη, εγκλωβισμένη στο δικό της ιδιόπαθο σύστημα προσπαθεί να πορευθεί σαν στρατόπεδο, νέων και παλιών φαντάρων...

Μια επανάσταση ήταν το διαδίκτυο, το γνωστό σε όλους μας internet. Έδωσε απίστευτες δυνατότητες στους χρήστες του, ενώ ο όγκος πληροφορίας είναι τόσο μεγάλος πλέον που απαιτείται κόπος όχι στην εύρεσή της αλλά στη διαχείρισή της ώστε να επεξεργαστούμε την πολύτιμη και σωστή πετώντας στον κάλαθο των αχρήστων την άχρηστη, ανεπιβεβαίωτη και περιττή που αποτελεί σημειωτέον την πλειοψηφία.

Το διαδίκτυο πράγματι άλλαξε τη ζωή μας. Ίσως περισσότερο από το κινητό τηλέφωνο. Έκανε τη γνώση προσιτή σε όλους χωρίς στεγανά και περιορισμούς παίρνοντας το αποκλειστικόν και την αυθεντία από τους μέχρι σήμερα "δασκάλους". Αντίθετα ψήλωσε τον πήχη για τους δασκάλους και τους επιστήμονες, καθώς οποιαδήποτε πληροφορία ή επεξεργασμένη γνώση, ή γνώμη πουν πλέον αυτή θα είναι συγκρίσιμη με πληροφορίες που ευρίσκονται στο διαδίκτυο. Στο ακροατήριο πλέον πληθαίνουν εκείνοι που ξέρουν να βρίσκουν σωστές πληροφορίες και να ξεχωρίζουν "την είρα απο το σιτάρι". Βέβαια εμμένει στο επιστημονικό έργο το δυσκολότερο που είναι η διαχείριση της πληροφορίας. Για αυτό και στις ΗΠΑ σήμερα οι καθηγητές, δεν λέγονται πλέον tutors αλλά facilitators. Για την επανάσταση του διαδικτύου, είχε μιλήσει πριν καν αυτή περαιωθεί ένας διάσημος έλληνας του εξωτερικού, ο Μιχάλης Δερτούζος σε ένα βιβλίο του με τίτλο τι μέλλει γεννέσθαι ήδη από το 1998.

Στην αρχή, οι βιβλιοθήκες και η έντυπη πληροφορία, προέβαλλαν αντίσταση, αλλά τελικά συμπαρασύρθηκαν και αυτές σήμερα στο ρεύμα της εποχής. Πλέον τα περισσότερα βιβλία υπάρχουν στο διαδίκτυο, ενώ τα περισσότερα επιστημονικά περιοδικά είναι είτε διαθέσιμα δωρεάν, είτε άμεσα στην οθόνη μας κατόπιν ευτελούς αντιτίμου. Στους σημερινούς νέους για παράδειγμα θα φαντάζει εξωπραγματικό το να κάνει κανείς στην Αθήνα 2 ώρες ταξίδι aller-retour με τα τριτοκοσμικά λεωφορεία στον Δημόκριτο για να βρεί κάποιος κάτι στην υπερπολύτιμη εκείνα τα χρόνια βιβλιοθήκη του. Συνήθως κάτι ευτελές, έναν απλό μαθηματικό τύπο για παράδειγμα. Εννοείται μετά από πολύωρο ψάξιμο σε ένα καθόλα μη φιλικό περιβάλλον με ωράρια δημοσίου... Σήμερα με ένα απλό κλικ, έρχεται στο πιάτο, κατόπιν λεπτομερειών και επεξηγήσεων. Που τέτοια τύχη τότε...

Σήμερα η μικρή αλλά μεγάλη επανάσταση που θέλω να μιλήσω είναι φυσικά τα i-tunes . Ένα δωρεάν λογισμικό φυλλομετρητή, περιηγητή μέσα σε ειδικές σελίδες. Κατεβαίνει δωρεάν από την ιστοσελίδα της Apple. Ο πολύτιμος θησαυρός που κομίζει δεν υπάρχει μέσα στην πληθώρα βίντεο που κυκλοφορούν εκεί αλλά στην καλά οργανωμένη βιβλιοθήκη πανεπιστημιακών διαλλέξεων. Ολοένα και περισσότερα μεγάλα και διάσημα πανεπιστήμια του εξωτερικού, κατεβάζουν εκεί διαλλέξεις με διάφορες θεματολογίες. Ενίοτε πλήρως ανά θεματικό πεδίο - γνωστικό αντικείμενο, όπως επι παραδείγματι για τη Φυσική, από το πανεπιστήμιο του Stanford ή του Imperial και του Cambridge. Αυτό αποτελεί μια πραγματική επανάσταση για την πορεία των πανεπιστημίων. Ακόμη και σήμερα μια διάλεξη ή ένα μάθημα είναι πολύ πιθανόν να έχει ένα αντίστοιχο από ένα μεγάλο πανεπιστήμιο του εξωτερικού. Αυτό σημαίνει ότι εντελώς δωρεάν κάποιος μπορεί να κατεβάσει την διάλεξη στο laptop ή στο κινητό του, και να την δει στον νεκρό χρόνο, καθώς ταξιδεύει στο μετρό, ή σε κάποιο αλλο μέσο μαζικής συγκοινωνίας.

Εννοείται ότι για τους έλληνες φοιτητές που επιθυμούν απλά να περάσουν το μάθημα, κάτι τέτοιο δεν ενδείκνυται. Ενδείκνυται όμως για εκείνους που θέλουν να μάθουν πραγματικά ένα γνωστικό αντικείμενο και να αποκτήσουν δεξιότητες και στάσεις πάνω σε αυτό. Φυσικά, τίποτε δεν μπορεί να αντικαταστήσει την δια ζώσης διάλεξη ή την επαφή με τον διδάσκοντα την διαδραστική επικοινωνία μαζί του. Μπορεί όμως κάλλιστα να αντικαταστήσει εκείνες τις διαλέξεις που δεν εμπεριέχουν διαδραστική επικοινωνία ή είναι κάπως ρηχές (συχνά όχι με ευθύνη των διδασκόντων ιδιαίτερα στα ελληνικά πανεπιστήμια).

Μπείτε λοιπόν, και ταξιδέψτε με τα i-tunes . "Ξαναγραφτείτε" στο Πανεπιστήμιο και αισθανθείτε ότι είστε σε ένα έδρανο... Μάθετε πράγματα απο τους πρωτοπόρους... Οι περισσότερες διαλέξεις είναι στην Αγγλική, υπάρχουν όμως ουκ ολίγες και στη Γαλλική ή σε άλλες ευρωπαϊκές γλώσσες. Μέχρι να βγουν στα Ελληνικά, προφανώς οι μη γνωρίζοντες καλά την Αγγλική, θα είναι κάτι σαν αναλφάβητοι, και απο εκεί θα έπρεπε να ξεκινήσουν, χωρίς να θεωρήσουν τούτη μου την παρότρυνση σαν θέσφατο ή πατερναλιστικό αναγκαστικά... μια γνώμη λέμε... Όπως και να έχει είναι διαφορετικό να ακούς μια διάλεξη από τους μεγαλύτερους επιστήμονες και φιλοσόφους και διαφορετικό να την ακούς απο δεύτερο ή καμιά φορά "τρίτο" χέρι.