Δευτέρα 27 Απριλίου 2009

... Μουσικούλα και πάλι...

Τα φάδος είναι τραγούδια νοσταλγικά. Οι πορτογάλλοι ταξίδεψαν και ξενητεύτηκαν για αιώνες. Έτσι πέρασε κατά κάποιο τρόπο στα πολιτισμικά τους γονίδιά το δυνατό συναίσθημα της νοσταλγίας. Για ότι κανείς αγαπάει και του λείπει...

Κάποτε η ομώνυμη ταινία του Ταρκόφσκι, ζωγράφισε με έναν «πίνακα» το συναίσθημα, που στα κατοπινά μου χρόνια έμελλε να αποτελεί σταθερά το κυρίαρχο...

Η δεύτερη και στενότερη συνάντησή μου με τον πορτογαλλικό λαό, και τη χώρα του μακριά από τα λούσα της

Lisboa μου έδωσε πολλά οικεία συναισθήματα, μα τα δυνατότερα η μουσική τους... τα Fados.

Εντύπωση μου έκαναν τα Fados της Coimbra. Εκτελούνται πάντοτε παρεΐστικα και από άντρες... Αν οι γυναίκες της Lisboa τραγουδούν τα Fados για αυτούς που έφυγαν, οι άντρες της Coimbra τραγουδούν τα Fados για λογαριασμό εκείνων που έφυγαν και ξενητεύτηκαν... Είναι οι «άλλοι» που πέρασαν στην απέναντι ακτή, εκείνοι που δεν θα ξαναγυρίσουν στην πατρίδα τους. Και που θυμούνται με νοσταλγία όλα όσα δεν πρόκειται να ξαναβρούν αλλά η όσμωσή τους γράφτηκε βαθειά μέσα στην ψυχή τους...

Έλλειψα καιρό, επισκέφτηκα μεταξύ άλλων και την Πατρίδα... Θα είχα πολλά να γράψω, αλλά τα

fados τα λένε καλύτερα...

28 σχόλια:

Σταλαγματιά είπε...

Επισκέφτηκες την πατρίδα;
Μα γιατί δεν μας γράφεις πως πέρασες, πως την βρήκες μετά από τόσο καιρό.
Καλά αυτήν την απάντηση την ξέρω : ))
Ωραίο μουσικό ξύπνημα και σ΄ευχαριστούμε !
Καλη σου μέρα nikiple

ΦΥΡΔΗΝ-ΜΙΓΔΗΝ είπε...

Α,α,α θα σε μαλώσω Παριζιάνε μου...
Με fados ή με καταπράσινες ελληνικές ραχούλες έπρεπε να μας καλημερίσεις....
:-))))
Καλή σου μέρα κι' όμορφη,

Φιλί και Γλαρένιες αγκαλιές

Adamantia είπε...

Kαλως ήρθες! Τα fados είναι ένας ολόκληρος πολιτισμός. Με συγκινούν τα λόγια τους που είναι κοινά ορισμένες φορές γιά όλους τους ναυτικούς και ξενητεμένους λαούς. Ευτυχώς πολλοί αξιόλογοι ερμηνευτές του έρχονται ανά καιρούς στην Αθήνα.
Καλημέρα!!

καλημέρα είπε...

καλησπέρα!
Δεν προλαβαίνω τωρα να ακούσω τα fados που διαλεξες, όμως ενα περασμα δεν μπορούσα να μην κανω, αφού είδα ότι ανεβασες καινούρια αναρτηση και χαρηκα. Θα ξαναμπω, ίσως το βραδυ, για να δω-να ακούσω τα βιντεο και θα σου ξαναγραψω ίσως τότε.
Όμως ενα πραγμα να το πω τωρα; τι λέξη η Νοσταλγία! Πεθυμιά και πόνος μαζί! Αραγε μεταφραζεται σε όλες τις γλώσσες;
Χαιρετισμούς από Θεσσαλονίκη

Fegia είπε...

Mon cher ami!

Τι να πρωτοσχολιάσω...
Τη "νοσταλγία" του Ταρκόφσκι....
τη Λισαβώνα του Βέντερς (στην "κατάσταση πραγμάτων")...
τα υπέροχα fabos...

Τα είπες άλλωστε όλα και μάλιστα με τόσο μελαγχολικό και ταυτόχρονα μελωδικό τρόπο.

Να είσαι καλά φίλε μου και να απολαμβάνεις τις υπέροχες, μοναδικές Μαγιάτικες βόλτες au bord de la Seine!

Φιλιά.

nikiplos είπε...

Αναστασία, μου καλησπέρα και χρόνια πολλά για την εορτή σου. Δεν σε ξέχασα, αλλά δυστυχώς τόσο το λαπτοπ μου κατέρρευσε, όσο και το ίντερνετ, ήταν είδος εν ελλείψει, καθώς τα πράγματα δεν είναι παντού στην ευρωπαϊκή επαρχία τόσο οργανωμένα. Στην ελληνική επαρχία από πολιτική, απέχω από το ίντερνετ, έτσι κι αλλιώς.
Με τον καιρό θα γράψω... Κάθε φορά την Ελλάδα πάντως την βρίσκω όμορφη...

nikiplos είπε...

Γλαρένια μας καλησπέρα!!! Οι "καταπράσινες" ραχούλες των πατρογονικών μου πλέον έχουν γεμίσει τσιμέντα-->ιδέ το πόστ μου για τον άγιο δημήτρη...

Εν τούτοις, η γαλήνη των ημερών δεν περιγράφεται, που τις περνάω κυρίως ήρεμα γαλήνια και ανάμεσα στους δικούς μου αυστηρά, που (εδώ που τα λέμε)... το δικαιούνται.

Σε φιλώ

nikiplos είπε...

Adamantia, ήμουν σίγουρος ότι θα γνωρίζεις περισσότερα... Εγώ τα φάδος τα γνώριζα από την τραγουδίστρια των μαντρεντέους και την αμάλια ροντρίγκουεζ. εκεί όμως τα έζησα μέσα σε μπουάτ που τραγουδούν (τέλεια μπορώ να πω) οι θαμμώνες...
Έτσι ξαφνικά, σηκώνονται τα κορίτσια και οι άντρες και τραγουδούν με πρόζα και συγκίνηση προκαλώντας τρομερά συναισθήματα, αυτός ένας τόσο εσωστρεφής λαός...

Θα μπορούσα να γράψω περισσότερα, αλλά είμαι σίγουρος ότι γνωρίζεις αρκετά...
φιλιά

nikiplos είπε...

Αναστασία (καλημέρα) σε καλησπερίζω και σου εύχομαι ολόψυχα χρόνια πολλά και ότι άλλο επιθυμείς. Η νοσταλγία νόστος + άλγος... είναι τρομερή λέξη... Όταν πρωτοείδα τη νοσταλγία ως ταινία, μπορώ να πω ότι κάπως δεν την πολυκατάλαβα... Αργότερα, που το συγκεκριμένο συναίσθημα είχε ριζώσει μέσα μου για πολλούς λόγους, κάθε σκηνή της μου έδινε μηνύματα. Σήμερα πια μάλλον έχω γίνει πολύ συναισθηματικός για να την δω...

Σαν συναίσθημα είναι κάπως της απόγνωσης γιατί πλέον συνήθως δεν υπάρχει δυνατότητα επανασύνδεσης με το παρελθόν και τους τότε συνδαιτημόνες-φίλους. Για αυτό και πονάει... Αλλά όπως λέει κι ο Διονύσσης: "Θ' ανταμωθούν ξανά..."

Σε φιλώ, να είσαι καλά!!!

nikiplos είπε...

Fegia, bonsoir, mon cher ami!

Ήμουν βέβαιος ότι θα είδες με το μοναδικό σου βλέμμα τη Νοσταλγία, αλλά έθιξες και τον Βέντερς, που για μένα αποτελεί ποιητή...
όπως είπα και στην Αδαμαντία το βιωματικό ήταν πολύ έντονο, κυρίως όταν βλέπεις αυτόν τον εσωστρεφή λαό, να ανοίγει την ψυχή του ξαφνικά...
Μου έκανε εντύπωση κυρίως η στάση του σώματός τους όταν τραγουδούσαν. Δεν μπορώ να το περιγράψω... μεταμορφώνονταν μέσα σε ένα επίπεδο "κοινωνώντας" μας χωρίς να γυμνώνονται την ψυχή τους... Με την αυστηρότητα που τους διακρίνει... Με τίποτε δεν μπορώ να μεταδώσω τη φόρτιση...

Το Παρίσι, και η όχθη του Σηκουάνα (rive gauche φυσικά ) θέλουν λίγο ακόμη να "τσιμπήσει" ο καιρός... Αυτές τις ημέρες ξαναγύρισε το κρύο, αλλά ευτυχώς οι Γάλλοι ποτέ δεν "μασάνε" και βρέχει χιονίζει τα μπιστρό, είναι πάντοτε γεμάτα...

Je t'embrasse

ΣΟΦΙΑ ΣΤΡΕΖΟΥ είπε...

Δεν χρειάζεται να γνωρίζει κανείς τη γλώσσα ή τον πολιτισμό τους για να ταξιδέψει στη νοσταλγία.
Την Αμάλια την έχω ξανακούσει συγκλονιστική φωνή.
Τελικά ο πόνος, το παράπονο, η απουσία είναι καταγεγραμένα μέσα μας και το τραγούδι μας ταξιδεύει στα πιο βαθιά μας συναισθήματα.

Όμορφη Νύχτα Νίκιπλε και να περνάς όμορφα όπου κι αν είσαι.

nikiplos είπε...

ΣΟΦΙΑ, καλησπέρα...

Τα είπες πολύ ωραία... πράγματι, το τραγούδι, μπορεί να μας ταξιδέψει... Το ενδιαφέρον με το συγκεκριμένο είδος, είναι ότι η επίγευση είναι αισιόδοξη... γεμάτη διάθεση για ζωή... Αυτό κάνει το φάδος πολύ ενδιαφέρον είδος... Το λινκ που δίνω (δυστυχώς το βίντεο δεν ενσωματώνεται στη σελίδα) στο τέλος στη λέξη fados, είναι από τα καλύτερα τραγούδια που έχω ακούσει...

Να έχεις μια όμορφη νύχτα και να είσαι πάντοτε καλά!

fractal είπε...

Καλώς τον ξενητεμένο μας.
Τον πολίτη του κόσμου.. Νομίζω πως το έχουμε ξαναπεί. Η γνήσια μουσική έκφραση των λαών είναι το άλας της Γης.. Και ένας από τους σημαντικότερους διαυλους επικοινωνίας τους.. Δεν θα ξεχάσω ποτέ τον αέρα της ελευθερίας των ψηλών βουνών που ένιωσα να με συνεπαίρνει όταν, καθώς ανεβαίνοντας την Πανεπιστημίου, περνώντας έξω από ένα δισκοπολέιο, άκουσα μια μουσική από ένα ξύλινο πνευστό. Μπήκα και αγόρασα το δίσκο..
Ήταν μουσική από τους βοσκούς των Άνδεων!!!! Η μουσική είχε καταφέρει να με κάνει να συνομιλήσω με τους βοσκούς των Άνδεων χιλιάδες χιλιόμετρα μακρυά, στην καρδιά της Πόλης, και σε ανύποπτο χρόνο....
Μέσω της Αμάλια Ροντρίγκες ο Πορτογαλικός λαός μπορεί να συνομιλήσει με ολόκληρο τον κόσμο..

Adamantia είπε...

Oχι δεν ξέρω περισσότερα. Την εποχή της μεταπολίτευσης άκουσα την Αμάλια Ροντρίγκεζ για πρώτη φορά αλλά επειδή έμαθα ότι ήταν οπαδός του Φράνκο νόμιζα ότι και τα φαντος είναι χουντικά τραγούδια!!! Τέτοια άγνοια.Αργότερα όταν πήγα στη Πορτογαλία κατάλαβα και κυρίως σ΄ένα υπόγειο κουτούκι στο λιμάνι που τα τραγούδαγαν ψαράδες.Πήγαινα σχεδόν κάθε μέρα κι ότι έμαθα αλλά κυρίως ότι αισθάνθηκα, ήταν απ΄αυτούς.
Καλημέρα και πάλι!

nelly είπε...

Κοιτα να δεις...

roadartist είπε...

Καλώς ήρθες Νικιπλε μου.
Τέλεια τραγούδια, αλλά δε θα τη γλυτώσεις έτσι.......... Θα μας γράψεις και κάτι για τα τόσα ταξίδια σου και κυρίως όλα όσα συνοψίζονται στην φράση σου "κάθε φορά την Ελλάδα πάντως την βρίσκω όμορφη..." :)))) Θα περιμένω:)
Σε φιλώ!

nikiplos είπε...

καλησπέρα αγαπημένο μας fractal.

Πραγματικά η μουσική, είναι μια διεθνής γλώσσα. Πολλές φορές μπορεί να σε συγκινήσει μέσα από απίθανες βιωματικές διαδρομές. Γιατί η μουσική είναι πρώτα και κύρια έκφραση της ψυχής... Δεν χρειάζεται σημαντικά εφόδια για να εκτιμήσεις μια μελλωδία των άνδεων, ή να σου μεταδώσει γαλήνη μια κινέζικη πεντατονική φόρμα.

Πάντως για μένα παίζουν σημαντικό ρόλο οι χώροι που το κοινό έρχεται σε επαφή με ένα μουσικό έργο. Έτσι κρίνω τους μικρούς χώρους όπως τις μπουάτ κάποτε σαν ασύλληπτα πλεονεκτικούς γιατί ενώνουν σε παρέες τους ανθρώπους... Οι μεγάλοι πάντα μου φαίνονταν απρόσωποι, αν και αναγκαίοι γιατί δεν μπορεί κανείς να θαυμάσει το κατά Ιωάννη του Μπάχ σε μπουάτ...

καλημέρα είπε...

Είμαι και πολύ συνεπής και πολύ γρήγορη, όπως είδες!
Έχει μερες που άκουσα τα τραγούδια, δεν προλάβαινα να σχολιάσω τότε, ξαναμπαίνω τωρα, μη χασω και "χασει η βενετιά βελόνι"-σιγά τι θα γραψω πια!-, να γραψω ότι μου άρεσε πολύ το πώς τραγούδησε η Cristina Branco το Água e Mel. Είναι κάποιες φορες που ακούς κάπως μια γλώσσα και θα ήθελες να ξερεις να την μιλάς. Αυτό ένιωσα ακούγοντάς την.
Φιλιά!

nikiplos είπε...

Adamantia καλησπέρα... αυτό το βιωματικό που περιγράφεις ακριβώς δεν περιγράφεται... Και εμένα αυτό με κέρδισε κυρίως... Η εικόνα κάποιου/ας από μια παρέα που σηκώνεται και λέει ένα τραγούδι... Μα κυρίως η σοβαρότητα της ερμηνείας. Η ξαφνική μεταμόρφωση του αοιδού σε κάτι ευρύτερο πιο ομαδικό από την ίδια την ατομική του υπόσταση. Άλλωστε τραγουδώντας μοιράζεται με τους παρόντες την ψυχή του.

Να είσαι καλά!!!
Εύχομαι καλό βράδυ.

nikiplos είπε...

Αγαπητή nelly είδες πως φωτίζονται από το ίδιο φως πλανήτες που συμπίπτει η τροχιά των ταξιδιών τους?

keep walking...

ΥΓ Εγώ δεν μπορώ να ρίξω ευθύνη σε κάποια... πάντως το ροζουλί κουβερλί, πρέπει να υπάρχει ακόμη καταχωνιασμένο κάπου...

nikiplos είπε...

Αγαπητή roadartist "Θα μας γράψεις και κάτι για τα τόσα ταξίδια σου και κυρίως όλα όσα συνοψίζονται στην φράση σου "κάθε φορά την Ελλάδα πάντως την βρίσκω όμορφη..." :)))) Θα περιμένω:)"

Υπόσχομαι να το κάνω οπωσδήποτε αν και ετούτες οι μέρες είναι για μένα κάτι παραπάνω από πιεστικές...Βέβαια θα είναι ένα προσωπικό βλέμμα αλλά ας είναι...

Σε φιλώ!

nikiplos είπε...

Αγαπητή Αναστασία (καλημέρα) καλησπέρα... Και που να ακούσεις να την μιλούν... Κάποτε μπέρδευα τα πορτογέζικα με τα Βραζιλιάνικα, τώρα νομίζω ότι μπορώ να τα ξεχωρίσω... Η πορτογαλλική γλώσσα είναι τελείως τραγουδιστή, όταν ακόμη την μιλούν!!! Ήθελα να ηχογραφήσω τις ανακοινώσεις ενός επαρχιακού σταθμού λεωφορείων για να σου δώσω να καταλάβεις!!! Αποκλείετο αυτός ο λαός να μην τραγουδούσε...

Βέβαια είναι τρομερά τραχύς και εσωστρεφής λαός, αλλά κυρίως φιλικός και οπαδοί της παρέας... πολύ ομαδικοί... κάτι που εμείς εδώ ιδίως στα μεγάλα αστικά κέντρα το χάνουμε σιγά, σιγά...

καλό βράδυ να έχεις και σε φιλώ

ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΙΧΟΣ είπε...

Βέβαια θα είναι ένα προσωπικό βλέμμα αλλά ας είναι...
Aυτό ακριβώς αποζητώ κι εγώ. Την δική σου περιγραφή.
Καλώς σε βρίσκω αδελφέ μου!

nikiplos είπε...

Φίλε Επίκουρε, καλώς σε βρίσκω και εγώ... Έχω χαθεί το ξέρω, μα δυστυχώς για τη δική μου δουλειά, οι Ανοιξιάτικοι μήνες μαζί με τον Ιούνιο, είναι οι πιο απαιτητικοί, γιατί μετά έρχεται το καλοκαίρι και .... πέταξε το πουλί που λένε...

Πάντως τη φράση " κάθε φορά την ελλάδα την βρίσκω πιο όμορφη" την εννοώ... και συμπεριλαμβάνω και του κατοίκους της μέσα...


Να είσαι καλά φίλε!
σε χαιρετώ προς ώρας

fractal είπε...

ΝΙΚΙΠΛΟΣ.
Τι πρόκληση αυτό που είπες!! Ό χωρος που κοινωνεί κανείς τη μουσική, αλλά και ο χώρος από τον οποίο εμπνέεται τη μουσική και τα όργανα που την ηχούν!
Από τη στενή σχέση , την αδιάλειπτη συνεργασία του καλλιτέχνη, του τεχνίτη μουσικών οργάνων, του συνθέτη, και του ακροατή γεννήθηκε το θαύμα της μουσικής.. Αν ο ελέυθερος άνθρωπος που βίωνε την ομορφιά και την ελευθερία του βουνού δεν ένοιωθε την ανάγκη να την εκφράση χορεύοντας (πετώντας ουσιαστικά) μέχρι τον ουρανό με ένα τσάμικο, δεν θα είχαν δημιουργηθεί ποτέ οι μελωδίες και ο αγέρωχος ρυθμός του...Αν ο δεξιοτέχνης δεν ήθελε να μιμμηθεί τις φωνές των πουλιών που τον μάγευαν..δεν θα έφιαχνε ποτέ το βιολί. Και αν ο νησιώτης δεν απλωνόταν πάνω από τη θάλασσα δεν θα είχαμε συγκλονιστεί με ..."τη φωνή της Λύρας" Μου θύμισες τις ιεροτελεστείες των μπουάτ.. Εκείνα τα χρόνια που τα εφηβικά ξεπετάγματα έμοιαζαν να γίνονται σε ένα κόσμο που μας ανήκε και που τον φτιάχναμε όπως τον θέλαμε.. Τώρα μόνο η ανάμνηση αυτού του ξεπετάγματος μας κάνει να χαμογελούμε..
Καλέ μου Νίκιπλε, σε ευχαριστώ που τα λόγια σου με έκαναν να νοσταλγήσω..

nikiplos είπε...

αγαπημένο fractal καλησπέρα...
Έτσι είναι καλό μου... η μουσική είναι συνυφασμένη με το χώρο που την γέννησε... ακόμη και τις κοινωνικές συνθήκες... Η ανατολή χύμα και ανοργάνωτη διακρίθηκε πάντοτε στη μελλωδία.. Οι δρόμοι-ταξίμια-μακάμια ή όπως αλλιώς ονομάζει κάποιος τις κλίμακες δεν είναι παρά η αρχική διάθεση των καλλιτεχνών... Ας πούμε η αρχική τους συμφωνία που συχνά δεν την τηρούν, καθώς η ψυχή τους σε κάθε διαφορετική εκτέλεση μπορεί να τους συνεπάρει σε άλλους δρόμους... Είναι μουσική δεκτική στις αλλαγές. Για παράδειγμα σε εκτελέσεις της διάσημης "ιτιάς" του 50 και του 60 το κλαρίνο είναι τελείως διαφορετικό από τις αντίστοιχες σημερινές, καθώς χωρίς ταμπού μέσα στη φαντασία τους οι μουσικοί έχουν πλέον βάλει και δρόμους της ανατολής...

Η Δυτική πάλι από την άλλη, ορθολογισμένη μέσα σε νόρμες που ακολούθησαν την ανάγκη της ίδιας της κοινωνικής τους εξέλιξης μπήκε συγκερασμένη για αυτό και με μελλωδίες πάνω σε δύο μόνο δρόμους και εδώ συμβατικά φυσικά. Αναπτύχθηκε όμως όσο πουθενά άλλοτε η αρμονία, το ομαδικό έργο η ομαδική και συντονισμένη εργασία...

Το καθένα εκπέμπει μέσα μας μια θεολογική θρησκευτικότητα. Η συγκερασμένη Δύση με τις νόρμες και την οργάνωση, η ράθυμη Ανατολή με το "χύμα" το περίπου, την ασκητική σκέψη...

Προσωπικά, ποτέ δεν διαχώρισα τη μουσική, για μένα μια ήταν και είναι... όπως όμως είπες καλό μου αν γίνεται και σε αυθεντικούς χώρους, τότε είναι πραγματικά το κάτι διαφορετικό...

Να είσαι καλά! Καληνύχτα να έχεις. Σε φιλώ!

fractal είπε...

NIKIPLOS Καλέ μου. Βρίσκομαι στην Ξρήτη.. Σε ένα από τα μεγαλύτερα , τα σπουδαιότερα στέκια της παγκόσμιας μουσικής.. Βλέπεις τα Λευκά όρη ..και σου ξεφεύγουν τα "αγρίμια κι αγριμάκια μου.." μένεις άφωνος μπροστά στη μεγαλοπρέπεια του Ψηλορίτη και ξαναβρίσκεις τη φωνή σου με τον αετό "σε ψηλό βουνό σε ριζιμιό χαράκι κάθεται ένα αητός.."
Νομίζω πως κάθε τόπος μπορεί να σε θρέψει και μόνο με τη μουσική του..
και να σε αναστήσει ξανά και ξανά.. Από το " Πολλές χαρές έχει η ζωή μα δε μοιράζει δίκια" μέχρι το "Ο Διγενής ψυχομαχεί και η Γη το ετρομάζει.." περιέχονται όλλες οι εκφάνσεις της ανθρώπινης βιωτής..
Να είσαι πάντα καλά. Είμαι σε internet cafe και δεν έχω πολύ χρόνο διαθέσιμο. Θα τα ξαναπούμε σύντομα.

nikiplos είπε...

fractal!!! Όλα αυτά τα διαμάντια-τραγούδια που ανέφερες έχουν περάσει στα μουσικά μου γονίδια... Είναι φανταστική η μουσική παράδοση της κρήτης, με το μπόλιασμα της Βενετσιάνικης αναγεννησιακής σχολής. Η κρήτη και τα επτάνησσα είναι τα μόνα ελληνικά μέρη, που πήραν ψήγματα της αναγέννησης. Δυστυχώς η νεότερη ελλάδα, τα έβαλε στο περιθώριο...

Ας είναι όμως καλό μου... κοίτα να ρουφήξεις τα τοπία και να ρεμβάσεις στους δροσουλίτες του φραγκοκάστελου...

φιλιά και καλησπέρα και πάλι