Ζούμε σε μια σεισμική χώρα, ή σε μια εικονική πραγματικότητα?

Το άρθρο αυτό δεν ενέχει απόψεις από τη σκοπιά ενός ειδικού. Δεν απαιτείται δηλαδή να είναι κανείς ειδικός για να αποτιμήσει τα αυτονόητα. Είμαστε μια χώρα που συμβαίνουν συχνά ισχυροί σεισμοί και όχι σπάνια σε κατοικημένες περιοχές. Πάντα η πολιτεία μετά την αποτίμηση κάθε σεισμού, παπαγαλίζει μέσω διαφόρων τυχάρπαστων ή και αρμοδίων φωνών το προφανές: «πρέπει να μάθουμε να ζούμε με τους σεισμούς».

Τι γίνεται όμως στη συνέχεια? Όπως σε πολλά άλλα πράγματα: τίποτε.

Ας ξεκινήσουμε όμως από αυτά που πρέπει να κάνουμε σε ατομικό-οικογενειακό επίπεδο:

Α. Πρέπει εκ των προτέρων να έχει συμφωνηθεί ένα σημείο συνάντησης της οικογένειας στην περίπτωση ενός μεγάλου ισχυρού σεισμού. Τα κινητά θα είναι εκτός λειτουργίας για αρκετές ώρες. Συνήθως προτιμάται ο πλησιέστερος για όλους ανοικτός χώρος. Δεδομένης της μεγάλης προσέλευσης από περιοίκους το σημείο συνάντησης μέσα σε αυτόν θα πρέπει να είναι πολύ συγκεκριμένο.

Β. Θα πρέπει να επεκτείνουμε το σενάριο και στα σχολεία-παιδικούς σταθμούς που φοιτούν μέλη της οικογένειας. Να συζητήσουμε με τους Διευθυντές για ορισμό τόπου συγκέντρωσης και ενεργειών κατόπιν ενός σεισμού. Οι γονείς μπορούν να καταφθάσουν και να παραλάβουν τα παιδιά τους σε δεύτερο χρόνο.

Ζητήματα άκρως επείγοντα που αφορούν την πολιτεία:

Γ. Κάποιοι από τους πολίτες (Ιατροί, Τροχονόμοι, Αστυνομικοί, Πυροσβέστες, ΔΥ μέλη πολιτικής προστασίας) πρέπει να πάνε σε συγκεκριμένους χώρους προ-συγκέντρωσης, αφού ενδεχομένως οι χώροι εργασίας μπορεί να είναι ακατάλληλοι . Ειδικές κατηγορίες όπως οι Τροχονόμοι απαιτείται να πάνε κατευθείαν σε μεγάλες αρτηρίες ώστε να ρυθμίσουν την κυκλοφορία τις πρώτες κρίσιμες ώρες καθώς τίποτε δεν θα λειτουργεί και προφανώς ούτε οι φωτεινοί σηματοδότες. Αν αυτό δεν γίνει θα υπάρξει εκτεταμένη ακινητοποίηση οχημάτων τόσο εποχούμενων που πρέπει να μετακινηθούν, όσο και ασθενοφόρων που θα πραγματοποιούν διακομιδές τραυματιών.

Δ. Αναγκαστικά προς διευκόλυνση των τελευταίων αλλά και προς διευκόλυνση της μετακίνησης σωστικών συνεργείων, κάποιες κεντρικές λεωφόροι θα πρέπει να αποκλειστούν για τα ΙΧ. Αυτές θα πρέπει να είναι καλά γνωστές στους οδηγούς ώστε αυτοί να τις αποφύγουν ή και να τις εκκενώσουν έγκαιρα.

Ε. Ειδικά οι οδηγοί των ΙΧ και δικύκλων πρέπει να γνωρίζουν καλά πως πρέπει να συμπεριφερθούν κατά τη διάρκεια και αμέσως μετά από μια σεισμική δόνηση. Θα υπάρχουν εκατοντάδες άνθρωποι που θα ξεπετάγονται αλλόφρονες από τις εισόδους των σπιτιών και των κτηρίων στο δρόμο. Αν οι εποχούμενοι συνεχίσουν την πορεία τους ή και επιταχύνουν διακινδυνεύουν να τραυματίσουν σοβαρά πανικόβλητους πεζούς.

Ζ. Το σημαντικότερο. Αναγκαστικά σε έναν δυνατό σεισμό υπάρχουν τραυματίες και ενδεχομένως νεκροί. Πρέπει να είναι γνωστό ποια νοσοκομεία θα ανοίξουν πρώτα για να υποδεχθούν τα περιστατικά, ώστε να γνωρίζουν οι πολίτες ποιο είναι πλησιέστερο. Προφανώς να υπάρχει διαρκής ενημέρωση για ανάγκες σε αίμα, για επάρκεια υλικών από έγκυρη ραδιοφωνική συχνότητα.

Η. Εξίσου σημαντικό είναι να υπάρχει ενιαίο δίκτυο ενημέρωσης των πολιτών από ραδιόφωνο-τηλεόραση. Να συντονιστούμε σε συγκεκριμένες συχνότητες όπου θα υπάρχει ενιαία και έγκυρη πληροφόρηση.

Θ. Στα πολυπληθή και μεγάλα κτήρια είναι απαραίτητες τακτικές ασκήσεις εκκένωσης. Μέρος του προσωπικού θα φοράει διακριτικά και θα κατευθύνει προς την πλησιέστερη ασφαλή έξοδο τους επισκέπτες. Προφανώς θα είναι επιφορτισμένο στην διάνοιξη των διεξόδων διαφυγής, να διατηρήσει ξεκλείδωτες κάποιες θύρες που κανονικά είναι κλειδωμένες κα.

Ι. Ταχεία πρώτη πλήρωση ειδικών καταυλισμών που θα εξυπηρετήσουν ειδικές και ευπαθείς ομάδες. Προφανώς οι ανήκοντες σε αυτές πρέπει να γνωρίζουν καλά την πλησιέστερη θέση τους. Το αυτό και για το συσσίτιο τις πρώτες ώρες μετά από έναν καταστροφικό σεισμό.

Κ. Είναι σημαντική η συμπεριφορά των κατοίκων κατά τη διάρκεια ενός ισχυρού σεισμού. Ιδίως πρέπει να γνωρίζουν που πρέπει να προφυλαχθούν μέσα σε συγκεκριμένα κτήρια. Οι οδηγίες του ΟΑΣΠ είναι αναχρονιστικές καθώς αποτρέπουν έξοδο σε μπαλκόνια ή προτρέπουν μαθητές να μπουν κάτω από θρανία. Σε κτήρια οπλισμένου σκυροδέματος οι οδηγίες πρέπει να αναθεωρηθούν.

Στοιχειώδης αντισεισμική προστασία προϋποθέτει τουλάχιστον όλα τα παραπάνω. Δεν απαιτούν χρήματα. Μόνο οργάνωση και συνεννόηση. Είναι αναγκαία για χώρες σαν την δική μας που έχει συχνά σεισμούς και προκλητικό το γεγονός ότι ακόμη κάτι τέτοιο εκλείπει…

Κλείνοντας να θυμίσω κάποια από τα ευτράπελα του σεισμού της Αθήνας 1999:

-Πεζός στη Σόλωνος που ποδοπατήθηκε από όχημα του οποίου ο οδηγός έκρινε σκόπιμο να επιταχύνει.

-Μοτοσικλετιστής που σταμάτησε και παρασύρθηκε θανάσιμα από όχημα που επιτάχυνε κατόπιν πανικού του οδηγού του στον σεισμό της Μεθώνης του 2008.

-Εκτεταμένα μποτιλιαρίσματα σε όλο το δίκτυο του λεκανοπεδίου. Ακίνητα οχήματα για ώρες που δυσχέραναν ή και ανέκοψαν την κίνηση των ασθενοφόρων. Το μποτιλιάρισμα και η δυσκολία στη ροή πανικόβλητων εποχούμενων στη λεωφόρο Ηρακλείου είχε σαν αποτέλεσμα ακόμη και πυροβολισμούς από ευέξαπτο οδηγό.

-Ώρες αδιανόητης αγωνίας και αναζήτησης συγγενών καθώς τα κινητά δεν λειτουργούσαν. Οι περισσότερες μετακινήσεις πολιτών με οχήματα ή χωρίς ήταν άσκοπες καθώς το μόνο που προσπαθούσαν ήταν να μάθουν ή να βρεθούν με οικείους.

-πραγματικές δύσκολες ώρες στις πληγέντες περιοχές όπου για αρκετές ημέρες οι υποστηρικτικές υποδομές ήταν ελλιπείς.

- Κάκιστες διακομιδές που ίσως να ευθύνονται και για θανάτους την περίοδο εκείνη.

-Εκτεταμένα ανεύθυνη παραπληροφόρηση από ιδιωτικά-δημόσια ΜΜΕ.

Μετά από κάποιον μεγάλο σεισμό δεν είναι απαραίτητο να μας πιάνει πανικός. Πρώτα ας μάθουμε το επίκεντρο. Δύο ιστότοποι για να δείτε αμέσως το επίκεντρο είναι το Ευρωπαϊκό-Μεσογειακό σεισμολογικό κέντρο καθώς και το site του πανεπιστημίου Αθηνών .